De Pre-analytische module (PAM) neemt werk uithanden van analisten
Gepubliceerd op: 25 april 2022Het apparaat is zes meter lang en prijkt midden in het klinisch chemisch en hematologisch laboratorium (KCHL). Het is de onlangs in gebruik genomen pre-analytische module. Deze neemt de analisten van het KCHL veel routinematige handelingen uit handen. “En hij biedt nog meer voordelen”, aldus analisten Marleen de Graaf en Karel Peters.
Eigenlijk ziet alle apparatuur op het KCHL er indrukwekkend uit. Maar deze pre-analytische module (kortweg PAM) spant de kroon. Hij bestaat uit vijf geschakelde modules, met ieder hun eigen taak. Als het apparaat volop in bedrijf is, gebeurt er van alles, in een razendsnel tempo. “We zijn allemaal blij met deze pre-analytische module”, zegt Marleen. “We zouden hem niet meer kunnen missen. Als je nu, vanwege een te verhelpen storing, tijdelijk weer allerlei dingen handmatig moet doen, denk je: ‘o ja, zo ging dat voorheen altijd’. We waren heel snel aan de PAM gewend.”
Voor en na analyse
In het KCHL wordt vooral bloed onderzocht, maar ook bijvoorbeeld urine, hersenvocht, ontlasting en beenmerg. Bepalingen die bijvoorbeeld in bloed worden gedaan, zijn onder meer leverfunctie, hormonen, allergieën, ijzer, rode en witte bloedcellen enzovoorts. Voordat deze bepalingen worden gedaan, moeten de monsters worden voorbereid. Dit is de zogeheten pre-analyse. Daarna volgt de analyse. Dit gebeurt in apparatuur die analyzers worden genoemd. Na de analyse volgt de zogeheten post-analyse: het afsluiten van de buisjes en het archiveren van de monsters.“De pre-analyse en de post-analyse deden we voorheen handmatig, maar worden nu door de pre-analytische module gedaan”, vertelt Karel.
‘Als er zoveel routinematige handelingen
worden overgenomen door een machine,
scheelt dat veel werk.’
2300 buisjes per dag
“Op een doordeweekse dag verwerken we zo’n 2300 buisjes met bloedmonsters”, vertelt Marleen. “De buisjes ondergaan eerst de pre-analyse. Denk hierbij aan de inname van de buisjes, in de centrifuge plaatsen, ontdoppen, aliquoteren (overbrengen van ene naar andere buisje), in de rekjes plaatsen. Voor de komst van de PAM deden we dit handmatig.”
De PAM heeft al deze handelingen overgenomen. “Het zijn allemaal routinematige handelingen. Het ‘saaie’ deel van ons werk, zeg maar”, zeggen Marleen en Karel. “Een deel van dat werk is ook lichamelijk belastend: ontdop maar eens iedere dag honderden buisjes. Dat doe je steeds met je duim. Door de komst van de PAM krijgen we meer tijd voor het interessante deel van ons werk.”
Werk anders georganiseerd
Als er zoveel routinematige handelingen worden overgenomen door een machine, scheelt dat veel werk. “Maar dat betekent niet dat er minder analisten nodig zijn”, leggen beiden uit. “Er is altijd iemand nodig die de PAM bewaakt en in de gaten houdt of er storingen zijn. Ook meldt de PAM soms dat hij niet weet wat hij met een bepaald buisje moet of dat er te weinig bloed in zit om een bepaalde analyse te doen. Dus je moet er wel bij blijven. Verder hebben we ons werk anders georganiseerd: we hebben nu meer vrijheid in het plannen van de werkzaamheden. Natuurlijk bespaart de PAM wel iets op werktijd.
De vrijgekomen tijd hebben we benut om een analist vrij te maken om aan kwaliteit en protocollen te werken. Bovendien kunnen we door de ingebruikname van de PAM een toekomstige groei in aanbod beter opvangen.”
De voordelen van de PAM
- Doet veel routinematige handelingen die voorheen handmatig moesten.
- Minder kans op fouten.
- Voor een deel van de monsters is de uitslag er sneller,
doordat het voortraject sneller gaat. - De aanvoer kan continu, hoeft dus niet meer batchgewijs
(in groepjes). - Van ieder buisje kan de analist op ieder moment in de computer zien waar het zich in het proces bevindt.
- Stel de aanvrager van een onderzoek bedenkt later dat hij of zij nog een extra bepaling wil. Dan kan dat vaak snel ingevoerd worden en hoeft er niet een extra analyseronde of een extra bloedafname worden gedaan.
- Na de analyse komen de buisjes terug in de PAM.
- Hij archiveert ze en biedt ze aan voor opslag in de koelkast.
Laatst bijgewerkt op: 23 mei 2022
